accesskey_mod_content

A confianza como motor para impulsar a creación de valor social e económico a través dos datos

  • Escoitar
  • Copiar
  • Imprimir PDF
  • Compartir

26 outubro 2023

A confianza, como factor crave para liberar o potencial dos datos na economía dixital, é un elemento cada vez máis central en todas as regulacións sobre datos.

O Regulamento Xeral de Protección de Datos(Abre en nova xanela) , en 2016 xa recoñecía que se as persoas físicas teñen un maior control dos seus propios datos persoais producirase unha mellora da confianza que contribuirá ao impacto positivo no desenvolvemento da economía dixital. A proposta de Lei Lei europea de Datos(Abre en nova xanela) da Comisión Europea de 2022 pon mesmo unha maior énfase desde os propios obxectivos e afirma que “a escasa confianza impide sacar pleno proveito do potencial da innovación baseada nos datos”.

Entre as conclusións da Enquisa Mundial sobre Regulación de Datos(Abre en nova xanela) , que publicou o Banco Mundial en 2021, destácase a necesidade de reforzar os marcos normativos no mundo para xerar unha maior confianza dos cidadáns. Isto contribuiría a  unha maior eficacia das iniciativas gobernamentais que utilizan datos e que teñen, en moitos casos, o obxectivo de xerar valor para a sociedade. Como exemplo cita o efecto limitado que tiveron as aplicacións de rastrexo de contactos en todo o mundo durante a pandemia por Covid-19, en gran medida debido á falta de confianza da cidadanía no potencial uso dos datos achegados.

Se realmente consideramos que a confianza nos datos é tan decisiva para crear valor para a sociedade e a economía, debemos prestar moita atención, tanto aos mecanismos dos que dispomos para mellorar esa confiabilidad, como  a as estratexias para construír e manter esa confianza, máis aló dos propios marcos normativos.

Calidade e transparencia

A confianza nos datos comeza coa calidade e a transparencia. Cando os usuarios comprenden como se recompilan, procesan e manteñen os datos, é máis probable que confíen neles para utilizalos,  e mesmo estean máis dispostos a contribuír cos seus propios datos.

Un mecanismo fundamental para garantir a calidade e a transparencia é a implementación de estándares rigorosos, como as especificacións UNE de Goberno do dato UNE 0077:2023, Xestión do dato UNE 0078:2023, e Xestión da calidade do dato UNE 0079:2023(Abre en nova xanela) en cada etapa do ciclo de vida dos datos. Por unha banda, conséguese reforzar a calidade mediante o despregamento de prácticas robustas de validación e verificación que garanten a precisión e a integridade dos datos, e por outra, mellórase a transparencia con, por exemplo, metadatos descritivos que proporcionen información detallada sobre os datos, incluíndo a súa orixe, metodoloxía de recompilación e calquera transformación á que fosen sometidos.

Espazos Europeos de Datos

Os Espazos Europeos de Datos(Abre en nova xanela) son unha ambiciosa iniciativa da Unión Europea destinada a fomentar a confianza e facilitar o intercambio e a utilización de datos entre países e sectores nunha contorna segura e regulada. A idea central detrás dos Espazos Europeos de Datos é a de crear contornas nos que a dispoñibilidade, a accesibilidade e a interoperabilidade dos datos se maximicen, mentres que os riscos asociados co manexo de datos minimícense. Inicialmente a Estratexia Europea de datos(Abre en nova xanela) previu 10 espazos de datos en áreas estratéxicas como a saúde, a enerxía ou a administración pública. Desde entón este número creceu e lanzáronse outros espazos de datos en importantes áreas como os medios de comunicación e o patrimonio cultural, ou en sectores estratéxicos para España como o turismo.

Para apostar polo liderado en espazos de datos en sectores estratéxicos para España, o goberno impulsa o Hub español de Gaia-X(Abre en nova xanela) , integrado por empresas de todos os tamaños, e dirixido a despregar un ecosistema sólido no ámbito da compartición de datos industriais.

Mellora da ciberseguridade

O crecente número de incidentes de ciberseguridade(Abre en nova xanela) que chegan ás cabeceiras dos medios de comunicación, algúns dos cales chegaron a paralizar empresas privadas e organismos públicos, converteu  a ciberseguridade nunha preocupación primordial para os usuarios e as organizacións na era dixital.

Unha robusta ciberseguridade implica que as organizacións despreguen tecnoloxías avanzadas e prácticas adecuadas para protexer os sistemas e os datos de accesos non autorizados e manipulacións malintencionadas a través de medidas como firewalls, encriptación(Abre en nova xanela) , autenticación de dous factores, e monitorización e detección de ameazas en tempo real. Con todo, a mellora de a educación e a conciencia sobre ciberseguridade dos usuarios tamén son vitais para axudarlles a recoñecer e evitar ameazas potenciais.

Identidade dixital europea

A Identidade Dixital Europea(Abre en nova xanela) está a desenvolverse no marco da Unión Europea co obxectivo de  proporcionar aos cidadáns e empresas unha forma segura e unificada de acceder a servizos, públicos e privados, en liña ou fóra de liña, en toda a UE. A idea é que, cunha identidade dixital europea, as persoas poderían identificarse ou confirmar datos en servizos como a banca, a educación ou a saúde, entre outros, de maneira segura e sen friccións, proporcionando un alto nivel de seguridade e protección da privacidade.

Deste xeito, profúndase no marco de confianza creado polo Regulamento eIDAS(Abre en nova xanela) sobre identificación electrónica e servizos de confianza para as transaccións electrónicas no mercado interior,  que xa contribúe notablemente a aumentar a confianza dos consumidores phishing(Abre en nova xanela) ou mellorando a confianza na orixe dos documentos.

Construír unha cultura de confianza e responsabilidade no manexo de datos e nas infraestruturas dixitais, está no foco das accións dos gobernos da UE, incluíndo a España. Neste contexto, a intersección entre a calidade e a transparencia dos datos, unha ciberseguridade robusta que reduza a ciberdelincuencia, os Espazos Europeos de Datos, e a identidade dixital europea destacan como mecanismos fundamentais para cultivar esta confianza e propoñen unha ruta cara a unha maior innovación que en última instancia xere valor social e económico a través dos datos.

Fonte orixinal da noticia(Abre en nova xanela)

  • Información e datos do sector público