Un dos ámbitos pioneiros na reutilización da información do sector público foi o referir# a a información xudicial. Mesmo con anterioridade á irrupción das tecnoloxías da información e a comunicación, os profesionais do este ámbito xa se manexaban con soltura na consulta de repertorios jurisprudenciales publicados por entidades privadas.
Esta realidade tivo a súa propia proxección no ámbito normativo e jurisprudencial, chegando a converterse nun dos asuntos máis destacados sobre a reutilización da información do sector público. Ao abeiro da Lei 37/2007, do 16 de novembro, sobre Reutilización da Información do Sector Público
, el Consejo General del Poder Judicial aprobó en 2010 un Regulamento sobre reutilización de sentenzas e outras resolucións xudiciais . Tan só uns meses despois o Tribunal Supremo, a través dunha sentenza ditada o 28 de outubro de 2011, anulou este Regulamento e, desde entón, non se volveu a establecer un marco específico alternativo. Máis aló das polémicas e discusións que suscitou este pronunciamento xudicial —con voto particular de varios maxistrados— e das razóns de fondo en que se fundamenta, o certo é que se trata dun claro exemplo da complexidade subxacente neste ámbito material e que, como non podía ser doutra maneira, proxéctase sobre as posibilidades de reutilizar a información conforme aos parámetros do open data.
Así, por unha banda, existe unha pluralidade de actores implicados o que, en última instancia, dificulta a posibilidade de prestar servizos avanzados por canto a dispoñibilidade dos datos depende de múltiples fontes xestionadas de maneira diversa e por suxeitos tamén distintos: xuíces e maxistrados, os respectivos órganos de goberno xudiciais en diversos niveis territoriais e competenciais, o Ministerio de Xustiza e as Comunidades Autónomas competentes en materia de Administración de Xustiza polo que se refire a a xestión dos medios persoais e materiais, Fiscalía, Avogacía… Por outra banda, a pesar dos esforzos realizados nos últimos anos, o uso xeneralizado de medios electrónicos tanto na xestión procesual como, así mesmo, nas relacións coas partes e os profesionais, aínda se atopa nun estado inicial que, en definitiva, dificulta a accesibilidade da información asociada conforme ás esixencias dos datos abertos.
Acceso ás resolucións xudiciais
En todo caso, debe lembrarse que a accesibilidade do texto completo das resolucións xudiciais a través de medios electrónicos y de forma gratuita es una realidad desde hace ya varios años gracias al impulso decidido del Poder Judicial a través del Centro de Documentación Xudicial-CENDOJ , de maneira que grazas a un potente buscador poden consultarse de maneira libre as decisións dos principais órganos xudiciais. Aínda que, tal e como se informa nas condicións de uso deste servizo , o acceso a tales documentos por esta vía unicamente permítese para uso particular ao estar expresamente prohibido a súa utilización para fins comerciais e, igualmente, a descarga masiva de resolucións. De maneira que a reutilización con fins comerciais require a previa autorización a través do referido CENDOJ, segundo as condicións establecidas polo Consello Xeral do Poder Xudicial.
Máis aló de disquisiciones conceptuais acerca da denominación a utilizar, o certo é que o Goberno Aberto no ámbito judicia l é unha demanda crecente a nivel social que está a empezar a materializarse en exemplos moi destacados e ten reflexo no esforzo que se está realizando en destacados proxectos de investigación —tanto no contexto nacional como internacional— e tamén foi obxecto de debate en foros académicos. Xa desde o terreo das iniciativas concretas, unha das principais apostas da Axenda Estratéxica 2015/2020 do Tribunal Superior de Xustiza da Rexión de Murcia es, precisamente, el impulso del open data dentro del Eje Hacia una Justicia Abierta. Por su parte, el Portal de Transparencia do Poder Xudicial tamén supón un decidido impulso por facilitar o acceso a información relevante que, polo que agora interesa, conta cunha completa base de datos de acceso libre que permite obter información precisa sobre a actividade de cada órgano xudicial que, mesmo, pódese descargar en formatos abertos. Tamén, polo que se refire ao open data, algunhas Comunidades Autónomas facilitan o acceso automatizado aos datos relativos aos partidos xudiciais ou ás dependencias oficiais que, ademais, poden ser tamén visualizados a través de sistemas de geolocalización.
En definitiva, o impulso da accesibilidade da información xudicial segundo as formulacións dos datos abertos e, en concreto, á maneira en que se aplican as normas polos órganos xudiciais constitúe non só unha oportunidade para a innovación na provisión de novos servizos avanzados senón que, así mesmo, preséntase como unha ferramenta ao servizo da seguridade xurídica e os dereitos fundamentais. Máis aínda, tendo en conta as posibilidades que de modo incipiente ofrece a intelixencia artificial, o big data e en xeral as ferramentas dispoñibles para a análise avanzada da información, non parece que a predictibilidad das decisións dos órganos xudiciais sexa unha mera hipótese a nivel teórico senón que podería chegar a converterse nunha auténtica realidade mesmo a curto prazo.
Fonte orixinal da noticia .
